Kultura

Słowniczek gwarowy

.
Kultura do 1945 roku
.
Niezwykle trudno jest w obiektywny sposób  przedstawić pracę licznych społeczników, nauczycieli i  księży działających na niwie kultury w społeczności kębłowskiej na przestrzeni dziesiątków lat. W jaki sposób zachować dla potomności pamięć o tych, którzy brali czynny udział w  przedstawieniach teatralnych, jasełkach,  capstrzykach, akademiach... Tych wszystkich, którzy znajdowali radość w dawaniu radości innym i obok swoich codziennych obowiązków znajdowali czas i chęci do  pracy społecznej. Po ustaniu działań wojennych i powstańczych,  a więc po odzyskaniu wolności w 1919 roku powstawały organizacje społeczne i zrzeszenia przykościelne, dzięki którym wznowiony został amatorski ruch teatralny. Ważnym ośrodkiem krzewienia oświaty i kultury polskiej stała się szkoła. W pamięci zbiorowej mieszkańców Kębłowa przechowały się z tych najdawniejszych czasów  niektóre nazwiska animatorów i aktorów wydarzeń kulturalnych : Kazimierz Wawrzynkiewicz - krawiec , Józef  Klaus - kierownik szkoły, ks. Hilary Kokociński, ks. Franciszek Harwaczyński,  Franciszek Walkowiak, Stanisław Zboralski  - organista,  Drzewiński - nauczyciel, Stanisław Jaskólski - nauczyciel,  Cecylia Sofczyńska, Stanisław Wieczorek, Agnieszka Pukacka, Tekla Kołodziejczyk, Klotylda Makowiak,  Jadwiga i Józef Kotlarscy.  Pan Kazimierz Wawrzynkiewicz był członkiem zespołu teatralnego przy  Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży Polskiej, reżyserował i grał w "Św. Genowefie",  "Gwieździe Syberii". Franciszek Walkowiak, jako członek zespołu przy Katolickim Towarzystwie Robotników Polskich, wystąpił w "Marnotrawnym synu" i "Pałce Madeja". Przedstawienia teatralne wystawiało również Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" i tutaj p. Walkowiak grał w "Grubych rybach", "Dziesiątym pawilonie" i innych. W latach dwudziestych wiele przedstawień  reżyserował p. Józef Klaus, a w latach  późniejszych również  nauczyciele: Stanisław Jaskólski i Julian Brambor. Ruch teatralny wyrastał z potrzeb środowiska, a aktorami byli mieszkańcy wsi. Do pracy w przedstawieniach angażowano się chętnie, niekiedy aktorami były małżeństwa i ich dzieci.
W przedstawieniu reżyserowanym przez nauczyciela - Stanisława Jaskólskiego (stoi w garniturze po stronie lewej )  mieszkańcy Kębłowa pozują do zdjęcia przed gościńcem p. Bajona. (Narożnik ul. Stradyńskiej i ul. Nowej) Poszczególne organizacje rywalizowały między sobą o to, aby wykazać się w działalności kulturalnej na rzecz swojego środowiska. Rocznie wystawiane były 2-3 spektakle teatralne. Wychodząc naprzeciw potrzebom społecznym mieszkańców, ks. Hilary Kokociński podjął starania o wybudowanie odpowiedniego, dostatecznie przestronnego pomieszczenia,  dla potrzeb społeczno - kulturalnych. 
Ks. Kokociński przeznaczył na ten ogólnospołeczny cel teren przy probostwie, na którym w latach 1928 - 1930 wybudowany został Dom Katolicki, potocznie nazywany "salką". Pieniądze na zakup  materiałów do budowy całego dużego obiektu pochodziły z gospodarstwa rolnego przy probostwie, a prace  budowlane i wykończeniowe były  czynem  społecznym parafian. Budynek składał się z sali widowiskowej ze sceną, kulisami, magazynami i przestronnego mieszkania dla organisty. Młodzież żeńska przygotowała przedstawienie wystawione w salce parafialnej, w środku ks. Jany (rok 1933)
Zespoły teatralne istniały prawie w każdej wsi powiatu wolsztyńskiego. Dzięki wzajemnej wymianie przedstawień praca wielu zespołów  podziwiana była przez okoliczne wioski, co przyczyniało się do poszerzenia oglądanego repertuaru.

Stroje, rekwizyty i scenografia były proste, wykonywane samodzielnie przez aktorów lub miejscowych rzemieślników. 
Na sali odbywały się wszystkie imprezy kulturalne, zabawy taneczne i zebrania wiejskie.  Salka służyła także jako miejsce odpoczynku  dla pątników z pieszych pielgrzymek, idących z Chobienic, Siedlca, Obry do Sanktuarium Maryjnego w Wieleniu  Zaobrzańskim.W latach  1939 - 1945, tj. w okresie  II Wojny Światowej, zamarło życie kulturalne w Kębłowie, a w salce parafialnej okupant urządził kurnik.
Opracowała: Eugenia Świetlińska
.
Kultura po 1945 roku
Rok 1945 przyniósł zmiany. Czasy jakie nastały po II Wojnie Światowej nie sprzyjały odrodzeniu się przedwojennych organizacji społecznych, kościelnych, bądź stowarzyszeń. W szkole zatrudnieni zostali nowi nauczyciele : Jan Lorenz, Wiesława Drzewińska, Seweryna Royowa i inni. Główną animatorką życia kulturalnego w powojennym  Kębłowie była Wiesława Drzewińska (Foto) Nauczycielka języka polskiego. 
Do osób czynnie angażujących się w życie kulturalne należeli : Anna Pukacka, Ludomiła i Zefiryn Kotlarscy, Helena Bajon, Teresa Maj, Pelagia Matykowska, Jadwiga Pukacka, Jarosława Jankowiak, Teresa Zboralska,  Maria Kluj, Janina Żygalska, Maria Rogozińska, Małgorzata Kotlarska, Kazimiera Żygalska, Jadwiga Kotlarska (Pukacka), Bożena Dokowicz,  Wiktor Walkowiak, Marian Mrozek, Hilary Kotlarski, Remigiusz Radzimski, Błażej Kotlarski, Jerzy Wdowiak, Edmund  Rogoziński i wielu, wielu innych.

 

Przedstawienie teatralne pt. "Święta Agnieszka" - rok 1956 Reżyserowała nauczycielka - p. Royowa

Na zdjęciu aktorzy grający w przedstawieniu pt. "Zemsta Cygana" wystawionego  12.05.1957 r.


 

Doroczne święto rolników - Dożynki , obchodzone było uroczyście. W festynie i korowodzie brała udział cała społeczność. Na zdjęciu powyżej członkowie chóru uświetniający część artystyczną Dożynek 1958 roku w Kębłowie pod kierunkiem artystycznym Wiesławy Drzewińskiej (pierwsza z prawej ) Pod koniec lat 60-tych zamieszkał w Kębłowie p.Kazimierz Kotlarski -  rolnik i zdun z duszą artysty, który włączył się w nurt społeczno - kulturalny wsi. 


 

Na zdjęciu Kazimierz Kotlarski i Małgorzata Kotlarska  w czasie próby nad przedstawieniem. Kazimierz Kotlarski wyreżyserował w 1968 roku jednoaktówkę pt. "Jezioro ślad wygładza". Na drugą część spektaklu składał się program kabaretowy. Spektakl ten cieszył się dużym 


 

Na zdjęciu scena z  przedstawienia pt. "Jezioro ślad wygładza". Spektakl cieszył się dużym zainteresowaniem ze strony społeczeństwa


 

Część grupy młodzieży biorącej udział w spektaklu wystawionym w 1968 roku przez Kazimierza Kotlarskiego.Z upływem lat salka parafialna nie wystarczała na potrzeby wsi, dlatego pilną sprawą stała się budowa większego obiektu, w którym skupiałoby się życie społeczno-kulturalne. Formalnie rozpoczęto realizowanie dawno podjętej decyzji od powołania w dniu 7 lutego 1969 roku na zebraniu wiejskim Komitetu Budowy Domu Kultury. W składzie komitetu znalazło się 27 mieszkańców Kębłowa, spośród których  wybrano czteroosobowe prezydium w składzie: Stanisław Rogoziński, Tadeusz Jankowiak, Benon Hełmiński i Szczepan Kotlarski. Ogłoszono zbiórkę pieniędzy od mieszkańców Kębłowa w wysokości 300 do 400 zł na rok od rodziny. W ten sposób udało się zgromadzić 110.000 zł. Ponadto spółka leśna przekazała na rzecz komitetu 118.000 zł. Za drewno z wyrębu topoli wiejskich uzyskano 38.000 zł. Razem zebrano 266.000 zł.Czyniono usilne starania o zbudowanie Domu Kultury na dzisiejszym parkingu, niestety nie udało się ówczesnym władzom powiatowym wykupić działek od prywatnych właścicieli.  W roku 1971 zamówiono w Warszawie dokumentację dotyczącą budoway domu kultury. W latach 1971 do 1972 zebrano kolejne 187.000zł. Dom Kultury zaistniał dzięki czynnemu zaangażowaniu całej społeczności kębłowskiej. W owym czasie zaistniał korzystny fakt, który poprawił niespodziewanie bazę lokalową dla działalności kulturalno - oświatowej w Kębłowie. W wyniku reformy administracji kraju w 1972 roku uległa likwidacji Gromadzka Rada Narodowa mająca swą siedzibę w okresie 1.01.1954 do 31.12.1972 w budynku zbudowanym po I-szej Wojnie Światowej dla potrzeb Straży Granicznej (Placówka w Kębłowie).

Strażnicy Placówki w Kębłowie przed budynkiem obecnego Domu KulturyMieszkańcy Kębłowa wywarli skuteczny nacisk na ówczesne władze powiatowe, które zgodziły się przeznaczyć dotychczasowy budynek administracji państwowej na Dom Kultury. Już jesienią 1972 roku do pomieszczeń opuszczanych przez GRN wprowadzili się ze swoimi instrumentami muzycznymi oraz sprzętem nagłaśniającym członkowie zespołu muzycznego "Błękitni" powstałym na fali fascynacji nowym nurtem muzycznym, tj. muzyką big-beatową.  Nareszcie było odpowiednie miejsce do przeprowadzania prób zespołu. Zespół muzyczny "Bękitni" prawie przez całą dekadę lat siedemdziesiątych uświetniał swoimi występami większość  imprez organizowanych w Kębłowie i na terenie gminy. 
Zespół muzyczny "Błękitni" w latach 1971/72, w najwcześniejszym składzie. Od lewej: Ireneusz Hełmiński - gitara bas,
Krystyna Hełmińska (Flieger) - wokal,
Zbigniew Ziomek - perkusja,
Bogdan Świetliński - gitara.Zespół "Błękitni" zdobył I - miejsce w przeglądzie zespołów młodzieżowych  zorganizowanym w Siedlcu w 1974  roku. W dniu 15.01.1973 roku Dom Kultury w Kębłowie rozpoczął swoją działalność i budynek zaczął tętnić nowym życiem. Z inicjatywy zespołu "Błękitni" kierownictwo Domu Kultury powierzone zostało p. Janinie Kotlarskiej. 
Janina Kotlarska - pierwsza kierowniczka Domu Kultury. Wybór okazał się trafny, bo to wówczas nadane zostały kierunki działalności, ranga i poziom placówki.

Opracował: Bogdan Świetliński

 





Chcesz otrzymywać bezpłatne wiadomości SMS z naszej miejsowości?

Wyślij SMS o treści TAK.pwl038

na numer 661 000 112

Wszystkie prawa zastrzeżone. Copyright © by www.keblowo.pl 2004 - 2024
"Zezwala się na wykorzystywanie materiałów zamieszczonych w witrynie w innych publikatorach, pod warunkiem podania źródła ich pochodzenia"
stat4u